Verstoorde familierelaties? Relationele problemen? Niet lekker in je vel? Misschien spelen oude familietrauma's een rol. Familieopstellingen kunnen uitkomst bieden. Yvonne Weeber legt uit wat familieopstellingen zijn en wat je ervan kan verwachten. Deelnemers ontvangen gratis het boekje ‘De kracht van familieopstellingen’.

Familieopstellingen staan volop in de belangstelling en steeds meer wordt duidelijk dat het een heel effectieve methode is om uiteenlopende problemen aan te pakken. Familieopstellingen is een systemische manier van werken. Dat is anders dan de meeste vormen van therapie. Als je probeert je denken, gevoelens of gedrag te veranderen dan is dat een intrapersoonlijke manier van werken. Je werkt samen met een therapeut of coach aan bepaalde veranderingen in of van jezelf.

Een familie is een systeem
Bij familieopstellingen betrek je het hele systeem, je werkt aan jezelf als onderdeel van een groter geheel. Vrijwel altijd is dat je gezin of familie, maar ook het bedrijf waar je werkt kan aan de orde komen. Zo’n samenlevingsverband noemen we een systeem. Het is een geheel dat bestaat uit individuele personen, die (onzichtbaar) met elkaar zijn verbonden. Als je bij één persoon iets verandert, dan heeft dat ook invloed op de andere personen in het systeem. Om als systeem goed te kunnen functioneren zijn er drie kenmerken van belang: binding, ordening en balans.

Basisbehoeften
Dat je ouders je het verhaal van je familie doorgeven is natuurlijk niet zo gek en dat gebeurt van generatie op generatie. Horen bij een groep, je familie dus, is DE voorwaarde om te kunnen overleven als mens. Daarvoor heb je van nature drie basisbehoeften: binding, evenwicht en orde. Het gezin waarin je opgroeit en dus ook de familie waartoe je behoort moet dus zorgen dat jouw basisbehoeften bevredigd worden. Die drie behoeften maken het je mogelijk om intieme relaties aan te gaan. In je familie en later met een partner, je kinderen en met vrienden en vriendinnen. In een familie waarin er op een positieve manier sprake is van binding, evenwicht en ordening kan de liefde vrijelijk stromen.

Binding, iedereen mag erbij horen
Je wil erbij horen. Niet alleen omdat het leuk is, maar ook omdat het de enige manier is om te overleven. Als je erbij hoort, kun je ook de binding aangaan waar je zo’n behoefte aan hebt. Als jong kind kun je dat als geen ander, want je vertrouwt je ouders ten volle en je bent voor 100 procent loyaal. De liefde die je voelt als kind naar je ouders is onvoorwaardelijk. In de meeste gevallen gaat het goed, maar vaak ook niet. Misschien konden je moeder en jij na de bevalling niet bij elkaar zijn, of wees je moeder je emotioneel af. Het kan ervoor zorgen dat je ook later in relaties problemen ervaart bij het aangaan van binding.

Ordening, je kent je plek en de regels
Als kind heb je behoefte aan orde. Niet in de zin van tucht, maar van ordening. Iedereen heeft zijn/haar eigen rol, vader, moeder, de kinderen en ook oma en opa. En iedereen heeft zijn/haar eigen plek in het systeem. Zo is er ook een ordening tussen de broers en zussen. Als die ordening geweld wordt aangedaan, kan er gedoe ontstaan. Een oudere broer of zus kan binnen zekere grenzen corrigerend optreden naar de jongere kinderen. Omgekeerd is dat lastiger. De belangrijke verstoring van de ordening is de rolverwisseling; je staat dan binnen het systeem op de verkeerde plek. Dat kan grote invloed hebben op je persoonlijk welbevinden.

Balans, evenwicht van geven en nemen
Zodra je contact hebt met een ander komt er een bijzonder proces op gang: dat van geven en nemen. Menselijke relaties in welke vorm dan ook zijn een proces van geven en nemen. Daarbij is er altijd sprake van een streven naar evenwicht. Als de een geeft, voelt de ander een soms onverklaarbare drang om terug te geven. Vooral in een partnerrelatie voel je dat, maar bijvoorbeeld ook tussen vrienden of vriendinnen. Als er blijvend geen sprake is van evenwicht loopt een relatie gevaar. Bij mensen die altijd maar geven en nooit nemen, voelen we ons zelden op ons gemak. Wanneer een ander je iets geeft, ontstaat er bij jou schuld. Dat is op zich niet negatief. Het zet je ertoe aan om ook te geven, waardoor er sprake is van evenwicht. Maar als jij niet terug kan of mag geven, dan gaat de schuld drukken en kan er schuldgevoel ontstaan. Dat is een vervelend gevoel en is bedreigend voor relaties.
Bij ouders en kinderen ligt het net iets anders. Ouders geven voornamelijk en de kinderen nemen vooral. Als geven en nemen niet in balans is werkt dat ontwrichtend en dat kan generaties later nog merkbaar zijn.

Familieopstellingen
Opstellingen geven we meestal in groepen van twaalf. Er is een vraagsteller en afhankelijk van diens probleem kiezen we uit de aanwezigen personen die de familieleden van de vraagsteller representeren (representanten). Door wat de representanten ervaren wordt stap voor stap duidelijk of en zo ja welke traumatische ervaring(en) in de familie een negatieve invloed hebben. Dat inzicht is de eerste stap naar bevrijding ervan.

Yvonne Weeber
Yvonne Weeber (1960) heeft haar praktijk in Culemborg en is van oorsprong polariteitstherapeute. Sinds 15 jaar werkt ze full time met familieopstellingen. Ze geeft workshops familieopstellingen, consulten systemisch coachen en verzorgt opleidingen.