Historicus Emile Smit houdt een online lezing over het westelijk rivierengebied in de Tweede Wereldoorlog, een deel van Nederland dat in het laatste oorlogsjaar erg heeft geleden onder het oorlogsgeweld.

Het stereotype beeld van het verloop van de oorlog
In heel veel overzichten van Nederland in de Tweede Wereldoorlog komt de Operatie Market-Garden uitgebreid aan de orde. De luchtlandingen en de gevechten rond Arnhem hebben grote indruk gemaakt. Nadat op 26 september 1944 de laatste Engelsen uit Oosterbeek waren teruggetrokken, lijkt de oorlog bijna tot stilstand te komen. Het westen van het land kende de Hongerwinter en dan komt de bevrijding. Dat is het stereotype beeld.

Een onderbelicht stuk van de geschiedenis
Voor het Rivierenland is dat beeld volstrekt onjuist. Daar barstte de hel los ná Market-Garden. In een deel van de Betuwe lagen geallieerden en Duitsers tegenover elkaar. Dat leidde bijvoorbeeld in oktober 1944 tot zware gevechten rond Opheusden. Plaatsen aan de rivier lagen regelmatig, soms dagelijks onder artillerievuur. Een groot aantal burgers kwam om het leven en op den duur moesten alle burgers een goed heenkomen zoeken in het achterland.

Andere problemen
Plaatsen die verder van de rivier lagen, hadden weer andere problemen. Bijvoorbeeld hoog water, nadat de Duitsers op 2 december 1944 de dijk bij Driel lieten springen. Men moest evacués opvangen of verplichte diensten vervullen voor de Duitse bezetter. Gemeenten kregen in toenemende mate te maken met meedogenloze NSB-burgemeesters. In het westelijk rivierengebied duurde die situatie tot aan de Duitse capitulatie op 5 mei 1945. Daarna brak nog de tijd aan van puinruimen, overlast door ziekte of ongedierte en allerlei andere ellende.

Online lezing
In de lezing wordt een beeld geschetst van het gebied van de huidige gemeenten Tiel en West-Betuwe tijdens de oorlog met de nadruk op dat vreselijke laatste oorlogsjaar, waarin het rivierengebied meer dan gemiddeld leed onder de oorlog.

Over de spreker
Emile Smit is historicus en tot 2010 verbonden als adjunct-directeur en docent aan het Lingecollege in Tiel. Hij schreef vele boeken en artikelen over de Tielse geschiedenis. Verder is hij secretaris van de Vereniging Oudheidkamer voor Tiel en Omstreken.

Aanmelden
Voor deze online lezing kun je je aanmelden via het winkelmandje. Je ontvangt dan kort van tevoren een link waarmee je eenvoudig deel kunt nemen.
Hierbij is het belangrijk dat je je @adres correct invult.